Đối với những ai yêu mến văn hóa Hàn Quốc qua ảnh hưởng của làn sóng Hallyu, bạn sẽ không lạ gì khi nhìn thấy hình ảnh những ngôi nhà Hanok, món kimchi, bộ Hanbok xinh xắn. Tuy vậy, đối với những “người mới”, văn hóa Hàn thể hiện qua nhà ở, trang phục, lối sống vẫn hoàn toàn mới lạ.

Đôi nét về văn hóa Hàn Quốc

Có thể bạn chưa biết, nền văn hóa của Triều Tiên là di sản văn hóa, lịch sử chia sẻ của Triều Tiên và phía nam Mãn Châu. Đây là một trong những nền văn hóa lâu đời nhất trên thế giới.

Kể từ giữa thế kỷ 20, khi có sự phân chia Bắc và Nam Triều Tiên, 2 miền này đã có một số khác biệt về văn hóa.

Riêng Hàn Quốc, trong thế kỷ 20 đã có những phát triển vượt bậc, vươn lên thành 1 trong 4 con rồng châu Á (Singapore, Đài Loan, Hàn Quốc và Hong Kong). Chỉ trong vài chục năm thay đổi các chính sách phát triển, Hàn Quốc đã có sự thay đổi thần kì về diện mạo.

Tiếp đó, làn sóng Hallyu (Hàn lưu) đã tiếp cận tới nhiều quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới qua các bộ phim truyền hình, thần tượng Kpop, thời trang, mỹ phẩm… Những sản phẩm của văn hóa xứ Hàn, nếp sinh hoạt, nhà cửa, lối sống, ẩm thực, trang phục… của nước này đã được quảng bá đi khắp nơi. Được sự tiếp nhận và yêu thích của không ít giới trẻ các nước.

Văn hóa Hàn Quốc thể hiện qua lối sống 

Nhà Hanok

Nhà Hanok là ngôi nhà truyền thống của người Hàn Quốc. Đây là một kiểu nhà được xây với kỹ thuật độc đáo để đón được ánh sáng mặt trời. Kiểu nhà này giúp ấm áp vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè. Các vật liệu để xây dựng chính là gỗ, đất sét, gạch, đá và tranh. Đây là những vật liệu phổ biến nhất vào thời kỳ đó. Bởi vậy, hiện nay không có nhiều ngôi nhà Hanok còn tồn tại.

Bố cục các phòng bên trong phần lớn phụ thuộc vào khu vực và sự giàu có của từng  gia đình. Thông thường giới quý tộc thường sử dụng cánh ngoài để tiếp khách thì người nghèo dùng để nhốt gia súc. Gia đình nào càng giàu thì ngôi nhà càng rộng. 

Vườn tược

Khác với vườn Nhật Bản và Trung Quốc (có sự can thiệp rất nhiều bởi bàn tay con người) các khu vườn truyền thống của Hàn Quốc tránh nhân tạo. Họ cố gắng để khu vườn của mình giữ được mọi vẻ đẹp tự nhiên nhất có thể.

Hồ sen là một yếu tố quan trọng trong khu vườn Hàn Quốc. Những luống hoa bậc thang cũng là một đặc điểm phổ biến trong vườn Hàn Quốc.

Trang phục

Văn hóa Hàn Quốc gây ấn tượng với bộ trang phục truyền thống: là hanbok. Nó đã được sử dụng từ thời cổ đại. Người Hàn Quốc thường ăn mặc phân biệt theo địa vị xã hội. Tầng lớp thượng lưu thường mặc trang phục ấn tượng và khá cầu kỳ. Trong khi tầng lớp bình dân ăn mặc đơn giản hơn với quần áo trơn. 

Hanbok được phân loại theo mục đích: trang phục hàng ngày, trang phục nghi lễ và trang phục đặc biệt. Trang phục nghi lễ được mặc trong những dịp trang trọng, bao gồm sinh nhật đầu tiên của trẻ, đám cưới hoặc đám tang. Trang phục đặc biệt thì dành cho pháp sư, quan chức.

Ngày nay, tuy không được sử dụng trong đời sống hàng ngày, nhưng hanbok vẫn được mặc trong những dịp trang trọng. Riêng người cao tuổi vẫn mặc hanbok như để giữ gìn những gì còn sót lại của văn hóa truyền thống.

Văn hóa Hàn Quốc qua ẩm thực, tôn giáo, tín ngưỡng

Ẩm thực

Các loại cây trồng chính ở Hàn Quốc là gạo, lúa mạch, đậu và Gochujang (tương ớt cay). Ngoài ra cũng có nhiều loại cây trồng khác. Vì Hàn Quốc là một bán đảo nên cá và các loại hải sản khác cũng rất quan trọng.

Đặc trưng cho các món ăn truyền thống của Hàn Quốc là công thức lên men. Chúng bao gồm cá và rau ngâm. Thực phẩm lên men cung cấp protein và vitamin thiết yếu trong mùa đông.

Trong các món ăn Hàn Quốc có những món dành riêng cho nghi lễ. Nó được sử dụng vào các dịp quan trọng như sinh nhật đầu tiên, lễ cưới, sinh nhật thứ 60… Có cả những món riêng được sử dụng trong các đám tang, tại các nghi lễ của tổ tiên, lễ vật của pháp sư và thức ăn trong đền thờ.

Một đặc điểm khác biệt của thực phẩm đền thờ là nó không sử dụng năm thành phần có hương vị mạnh phổ biến của ẩm thực Hàn Quốc (tỏi, hành lá, rocambole hoang dã, tỏi tây và gừng) và thịt.

Kim chi là một trong những thực phẩm nổi tiếng của Hàn Quốc. Đây là loại rau ngâm chứa vitamin A và C, thiamine, riboflavin, sắt, canxi, carotene, v.v… Nói về kim chi thì có rất nhiều loại kim chi. Nó bao gồm: kim chi cải thảo, kim chi hành tây, kim chi dưa chuột, kim chi củ cải và kim chi mè.

Trong văn hóa Hàn Quốc còn có một số thứ rất đặc biệt như sau:

• Bánh gạo rất quan trọng ở các nghi lễ.
• Màu sắc của thực phẩm và các thành phần của công thức nấu ăn được kết hợp với sự cân bằng của âm dương. 
• Surasang (ẩm thực cung đình truyền thống) được phổ biến và người dân đều có cơ hội sử dụng
• Ẩm thực đường phố rất đa dạng và đầy hương vị

Trà 

Văn hóa trà ở Hàn Quốc cũng là một trong 4 nền văn hóa trà độc đáo ở Châu Á: Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam và Hàn Quốc. Tại nước này, ban đầu trà được sử dụng cho mục đích nghi lễ hoặc chữa bệnh, về sau nó được đưa lên thành một thứ thức uống. Giờ đây, nó đã được nâng tầm thành một bộ môn nghệ thuật. 

Văn hóa thưởng trà của Hàn Quốc không cầu kỳ, gò bó nhưng vẫn có một số nguyên tắc nhằm đem đến sự thư giãn cho người thưởng trà. Trà ở Hàn Quốc có 5 vị: ngọt, chua, mặn, đắng và cay nồng. Một số loại trà ở Hàn Quốc được làm từ trái cây, lá, hạt hoặc rễ.

Tôn giáo tín ngưỡng 

Phật giáo: là một trong những tôn giáo lâu đời ở Hàn Quốc. Phật giáo ở Hàn Quốc theo nhánh Đại thừa, tương tự như Trung Quốc và Nhật Bản. Gần đây, ảnh hưởng của nó trong xã hội đã giảm dần nhưng thực tế vẫn còn nhiều người Hàn Quốc theo Phật giáo. 

Kitô giáo: Kitô giáo đã được giới thiệu đến Hàn Quốc bởi Dòng Tên ở Trung Quốc. Khi du nhập vào Hàn Quốc, tôn giáo này lan truyền rất nhanh, nhưng đã bị triều đình đàn áp vì coi đó là mối đe dọa. Đạo Tin lành bắt đầu vào Hàn Quốc vào cuối thế kỷ 19. Trong những năm gần đây tại Hàn Quốc, Kito giáo đang trở thành một tôn giáo ngày càng phổ biến.